Sulh Ceza Hakimliği Görevleri Nedir?
Sulh Ceza Mahkemesi, mahkeme sıfatıyla mahkemelerin düzenlendiği 5235 sayılı kanundan, 18.06.2014 tarihli 6545 saylı kanunla kaldırılmış, mahkemeler asliye ceza ve ağır ceza olarak sınıflandırılmıştır.
5235 sayılı kanunun 10. maddesinde sulh ceza hakimliği başlığıyla ayrı bir düzenlemeye tabi tutulmuştur.
Aynı maddede sulh ceza hakimliği görevleri; yürütülen soruşturmalarda hâkim tarafından verilmesi gerekli kararları almak, işleri yapmak ve bunlara karşı yapılan itirazları incelemek olarak sayılmıştır.
Sulh Ceza Hakimliği Hangi Davalara Bakar?
Sulh ceza hakimliğinde, mahkemeler gibi davalara bakılmaz.
Sulh ceza hakimi, görülmekte olan bir dava ile ilgilenmez. Yukarıda açıklandığı üzere, soruşturma aşamasında görev üstlenir.
Sulh Ceza Hakimliği Nerede ve Nasıl Kurulur?
Sulh ceza hakimliği nerede kurulur sorusunun cevabı 5235 sayılı kanunun 10. maddesinde açıklanmıştır. Buna göre, sulh ceza hâkimliği, her il merkezi ile bölgelerin coğrafi durumları ve iş yoğunluğu göz önünde tutularak belirlenen ilçelerde Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulunun olumlu görüşü alınarak Adalet Bakanlığınca kurulur. Sulh ceza hâkimliği bulundukları il veya ilçenin adı ile anılır. Sulh ceza hâkimliğinin yargı çevresi, bulundukları il merkezi ve ilçeler ile bunlara adli yönden bağlanan ilçelerin idari sınırlarıdır.
Sulh Ceza Hakimliğine İtiraz Nereye Yapılır?
CMK m. 268’e göre, asıl olarak, sulh ceza hakimliği kararına itiraz, kararı veren mercie verilecek bir dilekçe veya tutanağa geçirilmek koşulu ile zabıt kâtibine beyanda bulunmak suretiyle yapılır. Kararına itiraz edilen hâkim veya mahkeme, itirazı yerinde görürse kararını düzeltir; yerinde görmezse en çok üç gün içinde, itirazı incelemeye yetkili olan mercie gönderir.
İtirazın itiraz merciine yapılması halinde, mercii başvuruyu kararına itiraz edilen sulh ceza hakimliğine gönderir. Yukarıda açıklandığı üzere, sulh ceza hakimi kararını değiştirebilir. Değiştirmez ise dosyayı itirazı incelemeye yetkili merciine gönderir.
Sulh ceza hakimliği kararlarına karşı itirazı incelemeye yetkili merciler aşağıda gösterilmiştir:
- O yerde birden fazla sulh ceza hâkimliğinin bulunması hâlinde, numara olarak kendisini izleyen hâkimliğe;
- Son numaralı hâkimlik için bir numaralı hâkimliğe;
- Ağır ceza mahkemesinin bulunmadığı yerlerde tek sulh ceza hâkimliği varsa, yargı çevresinde görev yaptığı ağır ceza mahkemesinin bulunduğu yerdeki sulh ceza hâkimliğine;
- Ağır ceza mahkemesinin bulunduğu yerlerde tek sulh ceza hâkimliği varsa, en yakın ağır ceza mahkemesinin bulunduğu yerdeki sulh ceza hâkimliğine aittir.
- Sulh ceza hâkimliğinin tutuklama ve adli kontrole ilişkin verdiği kararlara karşı yapılan itirazların incelenmesi, yargı çevresinde bulunduğu asliye ceza mahkemesi hâkimine aittir.
Sulh Ceza Hakimliğinin Kararına İtiraz Süresi Ne Kadardır?
CMK m. 268’e göre, sulh ceza hakimliği kararına itiraz süresi, kanunun ayrıca hüküm koymadığı hâllerde 35 inci maddeye göre ilgililerin kararı öğrendiği günden itibaren yedi gündür.
Sulh Ceza Hakimliği Kararlarına Karşı Temyiz ve İstinaf Başvurusu Yapılır mı?
Sulh ceza hakimliği kararı istinafa veya temyize tabi değildir. Sulh ceza hakimliği kararına karşı gidilebilecek olağan tek yol itiraz yoludur.
Sulh ceza hakimliği kararına karşı kanun yararına bozma yolu açıktır. CMK m. 309’da açıkça hâkim veya mahkeme tarafından verilen ve istinaf veya temyiz incelemesinden geçmeksizin kesinleşen kararlara karşı kanun yararına bozma yoluna gidilebileceği belirtilmiştir.
Sulh Ceza Hakimliği Vekalet Ücreti
Her yıl Türkiye Barolar Birliği tarafından yayınlanan, 2023 yılı Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre, sulh ceza hakimliği vekalet ücreti en az 4.000 TL’dir. Her baronun TBB ücreti altında kalmamak üzere, ayrıca ücret belirleme yetkisi vardır. Örneğin Ankara Barosu, 2023 yılı Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre, sulh ceza hakimliği aşamasındaki işlerde avukatın alacağı en az ücret 22.800 TL’dir.
Avukat ile iş sahibi arasında belirtilen ücretten aşağı olmamak üzere, serbestçe ücret belirlenebilir.